Opmaat naar de Pamir Highway

Ongeveer 3 weken geleden ben ik uit Dushanbe vertrokken richting Pamir Highway, één van de hoogste hoogst gelegen internationale wegen ter wereld. Inmiddels ben ik aangekomen in Khorog, ruim 500 kilometer vanaf Dushanbe en eigenlijk het echte startpunt van die weg. Dat wil niet zeggen dat ik nog niet hoog ben geweest, zelfs Khorog ligt op 2100 meter hoogte, maar hierna gaat het echt de hoogte in. Het stuk van Dushanbe naar Khorog is onder te verdelen in twee stukken. Eerst van Dushanbe naar Kalai Khum op de grens van Tajikistan en Afghanistan over een bergpas van 3250 meter hoog. Vanaf Kalai Khum ben ik min of meer over de grens verder gelopen tot aan Khorog, de enige redelijk grote plaats (30.000 inwoners) in deze omgeving.
Het eerste stuk, van Dushanbe naar Khorog, begon vrij rustig. De eerste drie dagen heb ik meer dan 100 kilometer gelopen en na die derde dag was ik in een wat groter dorpje met een oud Sovjet sanatorium met natuurlijke heet water bronnen. Een perfecte overnachtingsplek dus. Daarna werd het allemaal moeizamer. Het was slecht weer geweest, echt slecht weer met heel veel regen, en op sommige punten was er een modderstroom overdekt weg heen gegaan. Ergens anders was er een hele steenlawine geweest en er waren zelfs een aantal bruggen weggeslagen. Soms kon ik daar redelijk makkelijk omheen, maar een aantal keer moest ik ook tot mijn knieën een snelstromende rivier doorwaden. Dan moest eerst m’n karretje uit elkaar zodat het te dragen was, daarna konden de stukken één voor één naar de overkant en dan moest de boel weer in elkaar. Dat kost allemaal natuurlijk een hoop tijd dus het ging daar wat langzamer dan ik gewild had. Op één plek heb ik zelfs een halve dag staan wachten. Daar was zoveel brug verdwenen en het water eronder zo woest en ruig dat waden daar geen optie was. Gelukkig waren ze daar wel druk bezig met herstelwerkzaamheden en op een gegeven moment was het zover klaar dat er een bulldozer in het gat kon gaan staan die in zijn bak mensen overzette. Zo kwam ik dus toch nog, op een bijzondere manier, aan de overkant. Na al die waadpunten en missende bruggen kwam ik in de provincie Badakhshan, waar ik in Dushanbe speciale toestemming voor had moeten halen. Opvallend genoeg werd de weg vanaf dat moment beter, asfalt was er al een tijd niet meer, maar voor een modder/gravel weg werd het vrij goed. In ieder geval geen rivieren meer waar ik doorheen hoefde. Het ging daar ook echt omhoog. Vanuit Dushanbe was ik al de hele tijd licht aan het stijgen geweest, maar nu moest ik naar 3250 meter. Gelukkig werd het precies toen ik daarheen ging mooier weer. Veel meer zon en zelfs bovenop de pas was het helemaal niet koud ondanks de grote hoogte. De weg omhoog liep door brede groene valleien met hele weidse uitzichten en in de achtergrond besneeuwde bergtoppen, volgens de kaart ruim 4000 meter hoog. Aan de andere kant werd dat allemaal anders. Daar liep het pad langs een erg snel stromende rivier door een nauwe kloof. Het ging ook veel steiler omlaag dan ik aan de andere kant omhoog was gegaan. De rivier ging soms zo snel, met watervallen en stroomversnellingen, dat het pad m niet bij kon houden en er zomaar een paar honderd meter boven kwam te zweven. Met een enorm berg zigzags werd dat later weer goed gemaakt. Hoe dan ook, het was een erg spectaculair stuk. En dat ging zo 35 kilometer door tot het plaatsje Kalai Khum.
Dat was eigenlijk maar een plaatsje van niks maar vergeleken met alles waar ik de 10 dagen ervoor geweest was was het heel wat. Er was zelfs een guesthouse met hete douche en daar was ik toen heel erg aan toe. Kalai Khum ligt maar op 1200 meter hoogte dus uiteindelijk was ik vanaf Dushanbe nog maar 300 meter gestegen. Vanaf Kalai Khum ben ik de Tajieks – Afghaanse grens gaan volgen, 240 kilometer tot aan Khorog. Die grens wordt gevormd door de rivier de Panj. Het is dus acht dagen zo geweest dat ik in Tajikistan liep en ik uitkeek op Afghanistan. Zes dagen lang was de rivier heel woest en snelstromend en daarna werd ‘ie ineens een heel stuk breder en ook rustiger. Zeker het eerste deel lagen er vooral aan de overkant van de rivier erg veel dorpjes, duidelijk armer nog dan de dorpjes in Tajikistan. Bijna overal waar een stroompje van de bergen naar beneden kwam stonden wel weer wat huizen. Uiteraard was het daar ook groener en er groeiden opvallend veel fruitbomen. De stukken tussen de dorpjes zijn meteen een heel stuk droger en kaler. De mensen zijn ook hier weer even vriendelijk als (bijna) overal waar ik eerder geweest ben. Ik krijg nog steeds heel vaak thee aangeboden, en dan bijna altijd met van alles erbij, van brood tot snoepjes. En zeker op stuk tussen Kalai Khum en Khorog ben ik bijna iedere dag wel uitgenodigd om bij iemand thuis te overnachten. Khorog is ook een bijzonder stadje. Het ligt echt in the middle of nowhere, Dushanbe is minimaal 14 uur rijden hiervandaan, maar het is wel de stad met de hoogstopgeleide bevolking van Centraal-Azië. Echt heel veel mensen spreken hier Engels.
Vanaf morgen ga ik echt omhoog, richting Murgab, de echte Pamir Highway. Murgab ligt op 3800 meter hoogte, maar voor ik daar ben kom ik eerst een aantal passen van 4200 meter tegen.